Choroby kręgosłupa

Kręgosłup szyjny

Bóle głowy należą do najczęstszych dolegliwości – określa się je mianem migreny szyjnej. Zazwyczaj promieniują od głowy do czoła, jakby tworzyły hełm. Wraz z bólem głowy pojawiają się tzw. Parestezje (mrowienie albo cierpnięcie skóry, przypominające ukłucia szpilką). Nie należy mylić ich z tak zwanym nerwobólem nerwu potylicznego, który promieniuje od tyłu głowy do czoła, odczuwając podobne dolegliwości. Powstaje on w ten sposób, że obustronnie zostaje podrażniona tylna gałąź nerwu szyjnego.

Zawroty głowy, głuchota w uchu wewnętrznym i hałas w uszach (świergot lub szum, wirujący zawrót głowy albo długo utrzymująca się w uszach mruczące, buczące i piszczące dźwięki.). Napadowe zawroty głowy z mdłościami aż do wymiotów, zaburzeniami słuchu i równowagi oraz oczopląsu. Schorzenie to, określone także mianem triady Meniere'a, znika tak samo nagle, jak się pojawiło. Przy niejasnych przyczynach choroby, należy brać pod uwagę nie tylko złe ukrwienie ale należy przyjrzeć się kręgosłupowi szyjnemu i – jeśli jest to konieczne – podjąć dalsze kroki terapeutyczne.
Nerwobóle twarzy – spowodowane są zaburzeniami w obrębie kręgosłupa szyjnego.

Zaburzenie widzenia – widzenie okresowo rozmyte, drżenie gałki ocznej (nystagmus), “migotanie oczu”, mroczek iskrzący, bolesny ucisk na gałki oczne – odpowiedzialny jest zespół kręgosłupa szyjnego.

Zaburzenie przełykania powstają także w wyniku zakłócenia pracy nerwów. Przednie kościste zgrubienia na przodzie trzonów kręgów mogą zwężać albo przemieszczać przełyk.

Podwyższenia ciśnienia krwi – nie można zakładać, że zespół kręgosłupa szyjnego przyczynowo wyzwala nadciśnienie. Dolegliwości te mogą jedynie być dodatkowym czynnikiem stresowym, który powoduje podwyższenie ciśnienia.

Dolegliwości serca – Zaburzenie w odcinku szyjnym i piersiowym kręgosłupa, mogą wpływać na pracę serca. Przez ucisk określonych miejsc na szyi, szczególnie w rozwidleniu dużej tętnicy szyjnej, można spowodować zaburzenia pracy serca – do dodatkowych skurczów włącznie. Przy objawach dusznicy bolesnej należy ustalić, czy źródłem jest serce, czy kręgosłup.

Alergia - zespół kręgosłupa szyjnego nie jest prawdziwą przyczyną alergii, bowiem w przypadku alergii chodzi o wrodzoną skłonność do nadwrażliwej reakcji na kontakt z określoną substancją (alergentem). Skąd więc ten temat przy zespole kręgosłupa szyjnego? Zjawisko to może powstać także wyściółce wewnętrznej np. błonie śluzowej lub w otoczce rdzenia kręgowego oraz nerwów. Jeżeli pojawi się ten obrzęk, nerwy bólowe zostaną ściśnięte. Ból jest końcowym efektem skomplikowanego procesu alergicznego, którego typowymi objawami alergicznym jest ból pleców i stawów.

Zespół kręgosłupa piersiowego albo zespół piersiowy.

W odcinku kręgosłupa piersiowego krążki międzykręgowe wydają się bardziej płaskie niż w odcinkach szyjnym i lędźwiowym. Ich szerokość i wysokość rośnie od góry do dołu. Od trzonów kręgów piersiowych odchodzą na bok żebra, połączone ruchowo z kręgosłupem za pomocą stawów kręgowo- żebrowych. Jest to konieczne, aby klatka piersiowa mogła się przy oddychaniu poszerzać i zmniejszać. Połączenie stawów kręgowo – żebrowych z dolnym częściami otworów międzykręgowych w odcinku kręgosłupa piersiowego jest tak ukształtowana, że stosunkowo duże otwory wyjścia nerwów prawie nie powodują zaburzeń nerwów, tak jak ma to miejsce w odcinku szyjnym. Dużym obciążeniom poddawane są za to dyski kręgosłupa piersiowego. Z tego powodu szczególnie w jego środkowej części dochodzi do zwyrodnieniowych zmian dysków. Bardzo nieprzyjemne są bóle promieniujące wzdłuż nerwów międzyżebrowych, powstające w wyniku zaburzeń struktury kręgosłupa piersiowego lub procesów zapalnych pęczków nerwów.

Zespół kręgosłupa lędźwiowego albo zespół lędźwiowy.

Zespół kręgosłupa lędźwiowego określa się również mianem lumbago, rwy kulszowej lub postrzału. Ostre lumbago, to pojawiające się nagle, gwałtowne schorzenie w dolnej części kręgosłupa. Łączy się z niezdolnością do poruszania się, nieodpowiednią postawę ciała, napięciami mięśni i silnymi bólami, pojawiającymi się przy każdej zmianie pozycji, również poruszaniu sie.

Rwa kulszowa to bóle promieniujące z dolnej części pleców do nogi, które są spowodowane zakłóceniami pracy nerwu kulszowego. Najczęstszą przyczyną tego schorzenia są uszkodzenia lub zwyrodnienia dysków, ale nie należy też wykluczać innych jak przeziębienie, stany zapalne, nowotwory kanału kręgowego i narządów miednicy, choroby zakaźne itp. Przy rwie kulszowej występują czasami zaburzenia czucia w nodze, które przebiegają w charakterystyczny sposób – pasami po zewnętrznej części nogi w dół.

Bóle krzyża i pleców mogą wynikać z uszkodzeń nerwów, mięśni, kości, stawów lub narządów wewnętrznych. Powstają w wyniku podrażnienia wrażliwych bólowo włókien przy korzeniach nerwów albo samych nerwów. Czasami przyczyną są chore narządy – wątroba, nerki, pęcherz moczowy, prostata i wiele innych. Ból może powstać w mięśniu albo pochodzić od kręgosłupa. Nerwy bólowe znajdują się też w wiązadłach kręgosłupa. Dysk nie ma żadnych nerwów ani naczyń krwionośnych, nie może więc boleć. Zmiany zwyrodnieniowe powodują rozregulowanie całego systemu dokładnie ze sobą zgranych segmentów ruchowych. Przeciążenie wiązadeł i stawów kręgosłupa zwiększa napięcie mięśni pleców, próbujących przeciwdziałać nadmiernej ruchomości całej konstrukcji. Proces rozwija się w typowej kolejności: z początku występują silne bóle,, następnie włókna nerwowe zostają tak uszkodzone, że dochodzi do zaburzeń czucia, a w końcu następują niedowłady.

Ischias (rwa kulszowa) – ból spowodowany podrażnieniem nerwu kulszowego, który wychodzi z najniższych partii kręgosłupa lędźwiowego i unerwia ruchowo oraz czuciowo znaczne części nóg. Nerw kulszowy jest największym nerwem w organizmie człowieka. Rozpoczyna się od splotu krzyżowego, grubego pęczka nerwów, wychodzących z kilku otworów międzykręgowych między 4. a 5. kręgiem lędźwiowym i 1. i 2. kręgiem krzyżowym. Nerw ten opuszcza miednicę od tyłu (dla każdej nogi osobno), przebiega między mięśniami pośladka, a następnie zdąża po tylnej stronie uda w dół. Mija dół podkolanowy, gdzie dzieli się na kilka części, unerwiających łydkę oraz stopę.


W przypadku zespołu kulszowego w przebiegu głównego pnia nerwu kulszowego oraz jego rozgałęzień stwierdza się typowo rozmieszczone bolesne punkty – zwłaszcza na pośladkach, podudziu i stopie. Uszkodzenie, któregoś dysku kręgosłupa lędźwiowego jest jedną z głównych przyczyn rwy kulszowej. Uszkodzenie któregoś dysku kręgosłupa lędźwiowego jest jedną z głównych przyczyn rwy kulszowej. Do objawów rwy kulszowej może na przykład dojść podczas ciąży, zwłaszcza w drugiej połowie.

Schorzenia krążka międzykręgowego i zespół biodrowo – krzyżowy.

Zespół biodrowo – krzyżowy powstaje w wyniku zaburzenia, podrażnienia albo zablokowania stawów między kością krzyżową a miednicą (kością biodrową). Zaburzenia stawów biodrowo – krzyżowych mogą być spowodowane zwyrodnieniowymi schorzeniami dysków. Przeważnie podczas siedzenia lub leżenia, po obu stronach kości krzyżowej pojawia się nietypowo promieniujący ból.
Obecnie, w związku z narastającymi problemem wypadania dysku, rola zespołu biodrowo – krzyżowego zeszła na dalszy plan. Specjalista terapii manualnej zna jednak tę wrażliwą strefę i wie, że odpowiednimi metodami można czasami “ od ręki” usunąć dolegliwości.

 
Zespół ogona końskiego.

Pęczek nerwów, wychodzący z dolnych segmentów kręgosłupa lędźwiowego, krzyżowego oraz guzicznego nazywany jest ogonem końskim.
Rdzeń kręgowy biegnie kanałem kręgowym, tworzonym z otworów kręgowych kolejnych kręgów i łączy ma wysokości między 12. kręgiem piersiowym a 2. kręgiem lędźwiowym zaczyna zaostrzać się w szpic. Z tego stożka wychodzą najniższe włókna nerwowe, splatają się w “koński ogon. Zaburzenia w tym rejonie, spowodowane centralnym wypadnięciem dysku znacznego stopnia powodują ból, zaburzenia czucia, w krańcowych przypadkach wiotkie porażenie mięśni nóg oraz mięśni pęcherza moczowego i jelita grubego. Dolegliwości występują obustronnie.

 

Opracowano na podstawie: "Bóle i choroby kręgosłupa", Bernard A. Bäker, Peter Reisky